dr hab. Zdzisława Orłowska-Popek, prof. UKEN

Dr hab. Zdzisława Orłowska-Popek, prof. UKEN od 2019 roku profesor w Katedrze Logopedii i Zaburzeń Rozwoju Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, absolwentka filologii polskiej, logopedii i neurologopedii. Tytuł doktora w dziedzinie językoznawstwa stosowanego uzyskany w 2008 r. na podstawie pracy doktorskiej Językowe sposoby wyrażania emocji i uczuć przez uczniów niesłyszących (analiza tekstów) (promotor prof. dr hab. Jagoda Cieszyńska-Rożek). Od 2018 roku doktor habilitowany. Praca habilitacyjna ukazała się nakładem Wydawnictwa Naukowego Uniwersytetu Pedagogicznego w 2017 r. i nosiła tytuł: Programowanie języka w terapii logopedycznej (na przykładzie rozwoju języka dzieci niesłyszących). Od 1997 do 2014 roku – nauczyciel logopeda, terapeuta w Zespole Diagnozy i Terapii, następnie Zespole  Wczesnego Wspomagania Rozwoju Dziecka w SOSW dla Dzieci Niesłyszących w Krakowie. Jako terapeuta od 2010 roku współpracuje z Centrum Metody Krakowskiej.

Autorka ponad czterdziestu artykułów i dwóch monografii, współautorka jednej monografii oraz współredaktorka monografii z zakresu logopedii.

Zainteresowania naukowe:

• językoznawstwo ogólne,
• surdologopedia,
• psycholingwistyka,
• badania dotyczące nabywania i rozwoju języka u dzieci niesłyszących i zaimplantowanych, jednostronnie ogłuchłych
• zagadnienia dotyczące dysleksji, dwujęzyczności, wcześniactwa, zaburzeń neurozwojowych.

Pełnione funkcje:

• Przewodnicząca  Komisji Rekrutacyjnej
• Opiekun studentów wspomagających dzieci z zaburzeniami komunikacji w ich domach
• Członek rady naukowej serii ”Nowa Logopedia”, „Neurologopedia”
• Członek zespołu organizującego Festiwal Nauki i Sztuki w Krakowie.
• Członek PTL O/małopolski
• Członek specjalistycznego zespołu KCPU
• Przewodnicząca instytutowej komisji wyborczej

Projekty badawcze (koordynacja i udział)

Webinaria dla Nauczycieli, Logopedów z Polski, Europy i USA:

20 IV 2020, Początki pracy nad językiem

23 IV 2020, Praca nad kompetencją językową- budowanie zdań prostych
i rozwiniętych

23 V 2020, Symultaniczno-Sekwencyjna Nauka Czytania®

24 V2020, Stymulacja rozwoju dziecka dzięki wczesnej nauce czytania

6 VI 2020, Wczesna nauka czytania metodą symultaniczno-sekwencyjną

7 VI 2020, Technika programowania języka w terapii dzieci z autyzmem, alalią, ZD, niesłyszących, dwujęzycznych

25 I 2023, Długofalowe wspieranie wcześniaków (wspólnie z dr hab. prof. UKEN H. Pawłowską-Jaroń)

10 V 2023, Rola wczesnej nauki czytania w kształtowaniu procesów poznawczych, w tym koncentracji dziecka.

Projekt badawczy: Monitorowanie rozwoju dzieci przedwcześnie urodzonych, wspólnie z dr hab. prof. UP H. Pawłowską-Jaroń (przy współudziale Centrum Medycznego Ujastek, O/Neonatologiczny z Intensywną Terapią i Patologią Noworodka oraz Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie, O/Kliniczny Neonatologii), 2022-23

Projekt edukacyjny: Solidarni z Ukrainą. Projekt współfinansowany z NAWY. Kurs języka polskiego dla studentów z Ukrainy. Zajęcia prowadzone w dwóch grupach- początkującej i średniozaawansowanej. 2022

Projekt edukacyjny: Uniwersytet II Wieku. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Kurs języka polskiego dla dzieci z Ukrainy (dzieci w wieku 5-8 lat). 2022-2023

Prowadzone kursy:

• Techniki terapeutyczne- programowanie języka
• Techniki terapeutyczne- tworzenie tekstów dla dzieci
• Psychologiczne Podstawy Logopedii 2
• Zaburzenia komunikacji językowej- niedosłuch,
• Praca z uczniem z trudnościami w komunikacji językowej
• Sztuka czytania i redagowania
• seminarium magisterskie

Najważniejsze publikacje naukowe:

Monografie:

• Programowanie języka w terapii logopedycznej (na przykładzie rozwoju języka dzieci niesłyszących), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2017, ISBN: 978-83-8084-072-0
• Emocje w wypowiedziach uczniów niesłyszących, wyd.1, Kraków, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2011, liczba stron: 276, ISBN 978-83-7271-667-5.
• Dziecko z FASD i innymi zaburzeniami neurorozwojowymi. Terapia neurologopedyczna, (wspólnie z H.Pawłowską-Jaroń), Kraków 2021.

Wybrane artykuły:

• Trudności uczniów niesłyszących w językowym opisie uczuć, rozdział w książce w języku polskim, [w:] Logopedia XXI wieku. Logopedia. Wybrane aspekty historii, teorii i praktyki, red. S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray, wydanie 1, Gdańsk, Wydawnictwo Harmonia Universalis, 2012, s. 384-393.
• Dzienniczki wydarzeń jako forma budowania dialogu i narracji dzieci z zaburzeniami komunikacji językowej, [w:] Z prac Towarzystwa Kultury Języka, T. VIII, Interwencja logopedyczna. Zagadnienia ogólne i praktyka, red. J. Porayski-Pomsta, M. Przybysz-Piwko, Warszawa, Wydawnictwo Dom Wydawniczy Elipsa, 2012, s. 279-291.
• Praca nad rozumieniem tekstu (od sylaby do powieści), [w:] Nowa Logopedia. Rozumienie – Diagnoza i terapia, t. 6., red. M. Błasiak-Tytuła, M. Korendo, A. Siudak, Kraków, Collegium Columbinum, 2015, s. 115-134.
• Technika programowania języka (pierwszego i drugiego) w pracy z dzieckiem bilingwalnym (z M. Błasiak-Tytułą), [w:] Mózg-język-komunikacja, red. Rutkiewicz-Hanczewska, J. Sławek, E. Kaptur, Poznań, s. 39-52.
• Technika programowania języka nie tylko na zajęciach logopedycznych, W: Diagnoza i terapia w pracy logopedy i nauczyciela terapeuty: konteksty teoretyczne i praktyka, red. E. Jeżewska-Krasnodębska, B. Skałbania, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2017, s. 219-229.
• Nauka czytania jako stymulacja rozwoju dziecka, W: Wokół bajki i dzieciństwa, red. M. Zaorska, A. Grabowski, Olsztyn: Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2017, s. 79-92.
• Programowanie języka – niezbędna technika w terapii logopedycznej (z E. Bielendą-Mazur), W: Wyzwania terapii logopedycznej, red. H. Pawłowska-Jaroń, E. Bielenda-Mazur, A. Siudak, Kraków: Collegium Columbinum, 2019, s. 33-42.
• Dziecko ze spektrum zaburzeń poalkoholowych (FASD) w przedszkolu i na etapie edukacji wczesnoszkolnej (z H. Pawłowską-Jaroń), Logopedia XXI wieku. Logopedia szkolna i przedszkolna, Gdańsk 2020.
• O co chodzi? Związki frazeologiczne w programowaniu języka u dzieci z zaburzeniami komunikacji językowej, (z E. Bielendą-Mazur), w: Interdyscyplinarność w logopedii-konieczność czy nadmiar?, red, I. Więcek-Poborczyk, J. Żulewskiej-Wrzosek, Warszawa 2020, s. 119-128.
• Dziecko z FASD- terapia neurologopedyczna (z H. Pawłowską-Jaroń), w: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza,vol. 29, Poznań 2022, s.197-209.
• Rozwój języka dzieci z FASD warunkowany poziomem funkcji poznawczych (z H. Pawłowską-Jaroń), w: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, vol. 29, Poznań 2022, s. 259-275.

Referaty wygłoszone na konferencjach międzynarodowych (wybór):

1. Early learning of reading as a stimulation of language system development of a child after Cochlear Implantation, European Symposium on Paediatric Cochlear Implantation, Warszawa 2009
2. Stymulacja funkcji audytywnych w terapii niesłyszących, I Międzynarodowa Neurobiologiczna Konferencja Naukowa, Kraków 2015.
3. Rozpoznawanie całości podczas wczesnej nauki czytania, II Międzynarodowa Neurobiologiczna Konferencja Naukowa Piękno neurobiologii- mózg wzrokowy w działaniu, Kraków 2016.
4. Nauczanie języka w sytuacji zaburzeń komunikacji a nauczanie języka polskiego jako obcego, III Międzynarodowa Neurobiologiczna Konferencja Naukowa Glottodydaktyka i logopedia z perspektywy neurobiologicznej, Kraków 2016.
5. Unterstützungsprogramm für Eltern von bilingualen Kindern (Programowanie języka polskiego jako drugiego u dzieci bilingwalnych), VI Bundeskongress GMF Zwischen Deutsch und Polnisch. (Wielość języków versus wielojęzyczność. Rzeczywistość polsko-niemiecka), Norymberga, Uniwersyteckie Centrum Języków Obcych 2016.

Referaty wygłoszone na konferencjach krajowych (wybór):

1. Stymulacja rozwoju zdrowego dziecka dzięki nauce czytania, Ogólnopolska Konferencja Naukowa Fonem-sylaba-logos-paideia. Język w wychowaniu i pedagogice, Lublin, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II 2016.
2. Strategie nauki czytania w przypadku różnych zaburzeń komunikacji (wspólnie z E. Bielendą-Mazur), XV Ogólnopolska Konferencja Logopedyczna Logopedia-Tradycja i perspektywy rozwoju w 40-lecie utworzenia studiów logopedycznych w Uniwersytecie, Uniwersytet Warszawski 2017.
3. O co chodzi? Związki frazeologiczne w programowaniu języka u dzieci z zaburzeniami komunikacji językowej (z E. Bielendą-Mazur), XVI Ogólnopolskiej Konferencji Logopedycznej, APS Warszawa 2019.
4. Autorskie metody rehabilitacji, Potrzeby użytkowników implantów ślimakowych we współczesnym świecie, Sympozjum EURO-CIU Wrocław 2019.
5. Programowanie języka –wybór czy konieczność, IV Pomorska Konferencja JA TEŻ – Gdańsk 21-22.11.2020.
6. Dziecko z FASD w przedszkolu i na etapie edukacji wczesnoszkolnej, Ogólnopolska Konferencja Naukowa Logopedia przedszkolna i wczesnoszkolna – profilaktyka, diagnoza i terapia zaburzeń mowy, Uniwersytet Gdański 25.09. 2021.
7. Dziecko z FASD –terapia neurologopedyczna (wspólnie z H.Pawłowską-Jaroń), Ogólnopolska Konferencja Naukowa Mózg-język-komunikacja, UAM Poznań 05.11.2021.
8. Kształtowanie umiejętności czytania ze zrozumieniem, Konferencja szkoleniowa Rozumiem co czytam. Czytanie ze zrozumieniem jako problem współczesnego ucznia, Wydawnictwo WiR Kraków, 07.10.2022.
9. Wspieranie spostrzegania słuchowego w terapii dzieci, V Neurobiologiczna Konferencja Naukowa Słuch-Słuchanie-Słyszenie, UP w Krakowie 04.11.2022.
10. Obszary terapii neurologopedycznej dziecka z FASD. Konferencja Towarzystwa TN Diagnoza i terapia logopedyczna w kontekście zakłóceń neurorozwojowych i zaburzeń neurologicznych. Kraków, 18.03.2023.
11. Zmiany w planach studiów NJPJOiD – debata: Edukacja osób z doświadczeniem migracji II Międzynarodowe Forum Eksperckie Polska – Ukraina – Niemcy: nowe wyzwania edukacyjne i kulturowe, UP Kraków, 22.05.2023.
12. Przez czytanie do słownictwa. Na przykładzie kursu języka polskiego dla dzieci z Ukrainy, Na przykładzie kursu języka polskiego dla dzieci z Ukrainy, XX Jesienna Szkoła Dydaktyków Literatury i Języka Polskiego, UKEN w Krakowie, 23.11.2023.

Pomoce dydaktyczne dla logopedów i terapeutów:

Mój język polski. Ćwiczenia z gramatyki dla dzieci z zaburzeniami komunikacji językowej. (z M. Błasiak-Tytułą) Zeszyty 1-4, Wydawnictwo WiR.

[Pakiet] Mój język polski. Ćwiczenia z gramatyki dla dzieci z zaburzeniami komunikacji językowej. Część 1-4 Wydawnictwo WiR – sklep internetowy

Seria zeszytów (1-4) Afazja. Ćwiczenia językowe dla dzieci. (z M. Błasiak-Tytułą), Wydawnictwo WiR.

Afazja. Ćwiczenia językowe dla dzieci. Część 4 Wydawnictwo WiR – sklep internetowy

O co chodzi? Rozumienie idiomów i przenośni (z E. Bielendą-Mazur), cz. 1-2, Wydawnictwo WiR.

O co chodzi? Rozumienie idiomów i przenośni Wydawnictwo WiR – sklep internetowy

O co chodzi? Rozumienie idiomów i przenośni. Część 2 Wydawnictwo WiR – sklep internetowy

W domu i na podwórku. Czytanie ze zrozumieniem dla dzieci z zaburzeniami komunikacji językowej, Wydawnictwo WiR.

W domu i na podwórku. Czytanie ze zrozumieniem dla dzieci z zaburzeniami komunikacji językowej Wydawnictwo WiR – sklep internetowy

Świat wokół mnie. Czytanie ze zrozumieniem dla dzieci z zaburzeniami komunikacji językowej, Wydawnictwo WiR.

Świat wokół mnie. Czytanie ze zrozumieniem dla dzieci z zaburzeniami komunikacji językowej Wydawnictwo WiR – sklep internetowy

Kategoryzacje językowe. Wydawnictwo Centrum Metody Krakowskiej

Przyimki do i w. Programowanie języka. Wydawnictwo Centrum Metody Krakowskiej

Przyimek na. Programowanie języka. Wydawnictwo Centrum Metody Krakowskiej

Działalność popularyzatorska, pedagogiczna i kulturalna: wykłady, warsztaty, webinary dla nauczycieli, logopedów, pedagogów, rodziców dzieci z zaburzeniami komunikacji językowej we współpracy z CMK oraz IDL.

Odznaczenia i nagrody:

• Virtuti Medicinali 2018 (Kapituła PTN)